De bestaande meters met draaitellers zoals u die nu kent, verdwijnen op termijn. Sinds 1 juli 2019 plaatst netbeheerder Fluvius enkel nog digitale meters. Het oude model wordt niet meer gemaakt en digitalisering biedt heel wat nieuwe mogelijkheden zoals het automatisch doorsturen van de meterstanden of de analyse van afzonderlijke data over netconsumptie en productie. Tegen 1 juli 2034 moet elke woning in Vlaanderen een digitale meter hebben.

In dit artikel zetten we de belangrijkste feiten voor u op een rijtje. Tijdens de afgelopen reeks Energiecafés en via onze klantendienst kregen we al heel wat vragen over de digitale meter. Het antwoord op de meest gestelde vragen werd op 19 november 2019 toegevoegd als update van dit artikel.

U vindt hieronder het antwoord op volgende vragen:

  1. Wat is dat precies, zo’n digitale meter?
  2. Wat verandert er voor u?
  3. Wie is er eerst aan de beurt?
  4. Hoe zit dat met digitale meters en zonnepanelen?
  5. Welk systeem kiezen prosumenten het best?
  6. Waarom is de digitale meter zo belangrijk?
  7. Wanneer schakel ik sowieso over naar het systeem ‘optie 2’ met aparte meting van injectie en afname?
  8. Hoe zit het als ik na de ingebruikname van mijn eerste installatie nog panelen heb laten bijleggen?
  9. Als de digitale meter geplaatst wordt op een moment dat afwijkt van de meteropname, ben ik dan het gedeelte productie dat al geregistreerd werd op mijn terugdraaiende meter kwijt?
  10. Kan ik zelf de data raadplegen die mijn digitale meter registreert?
  11. Wordt er op termijn een vergoeding voorzien voor de zonnestroom die ik produceer maar niet verbruik (netto injectie)?
  12. Hoe kan ik overstappen naar het nieuwe nettarief voor prosumenten?
  13. Hoeveel bedraagt uw netto afname bij optie 2?
  14. Hoeveel betaalt voor de 1600 kWh die u in het voorbeeld bij vraag 13 van het net afneemt?


1. Wat is dat precies, zo’n digitale meter?

Dat ziet u in dit filmpje.

Voor informatie en al uw vragen kunt u terecht bij netbeheerder Fluvius en regulator VREG:

Dossier digitale meters van Fluvius

Veelgestelde vragen op de website van Fluvius

Dossier digitale meters van VREG

2. Wat verandert er voor u?

Iedereen krijgt een digitale meter op termijn, mensen met en mensen zonder zonnepanelen. Voor wie geen zonnepanelen heeft, verandert er – behalve de vervanging van het toestel – verder niets. Voor mensen die thuis zelf stroom produceren zijn er wel gevolgen, die leest u verder in dit artikel.

3. Wie is er eerst aan de beurt?

De digitale meter wordt eerst uitgerold bij mensen die bouwen of grondig verbouwen, bij eigenaars van zonnepanelen en bij klanten met een budgetmeter. Daarna volgt de rest. U wordt persoonlijk op de hoogte gebracht door Fluvius, meer informatie over de uitrol vindt u bij de netbeheerder.

Als u niet zelf een digitale meter aanvraagt maar wacht tot het uw beurt is, kost de digitale meter u niets.

4. Hoe zit dat met digitale meters en zonnepanelen?

De digitale elektriciteitsmeter registreert, in tegenstelling tot de huidige terugdraaiende teller, afzonderlijk de elektriciteit die u in het net injecteert en afneemt. Zodra u een digitale meter in huis heeft, kunt u als prosument kiezen tussen twee opties.

Optie 1: u behoudt het huidige facturatiesysteem volgens het principe van de terugdraaiende teller. Er verandert niets tot uw installatie 15 jaar oud is. U betaalt prosumententarief.

Optie 2: uw injectie (de geproduceerde elektriciteit die u niet rechtstreeks verbruikt en dus op het net zet) en uw afname worden apart gemeten. U betaalt netkosten op basis van uw werkelijke afname van het elektriciteitsnet. U betaalt geen prosumententarief. Als u veel verbruikt wanneer de zon schijnt (dit wordt ‘zelfconsumptie’ genoemd), kan dit voordelig zijn.

De digitale meter wordt standaard ingesteld op het oude systeem tot uw installatie 15 jaar oud is. Op aanvraag kunt u, op eigen verantwoordelijkheid, ook vroeger overschakelen naar het nieuwe systeem. Deze keuze is definitief, u kunt daarna niet meer terug. Wie zonnepanelen installeert na 31 december 2020 mag niet meer kiezen en start sowieso in het nieuwe systeem.

5. Welk systeem kiezen prosumenten het best?

De VREG maakte een tool waarmee u een simulatie kunt maken, maar die is verre van waterdicht. Door het eerste jaar na de installatie van uw digitale meter bij het oude systeem (optie 1) te blijven, kunt u een jaar lang uw injectie en afname exact bijhouden. Zo weet u hoeveel ‘zelfconsumptie’ u heeft en kunt u op basis van die reële gegevens een goede en betrouwbare keuze maken.

Ecopower kan hierover geen individueel advies verstrekken omdat elke situatie anders is en afhankelijk is van heel wat persoonlijke factoren. Er bestaat ook nog geen betrouwbare simulator die met alle factoren rekening houdt.

Coöperanten met zonnepanelen vinden extra informatie over de combinatie PV-installatie en digitale meter bij regulator VREG en bij netbeheerder Fluvius.

6. Waarom is de digitale meter zo belangrijk?

De digitale meter kan gedetailleerd inzicht bieden in uw injectie en afname. Wie een digitaal meettoestel heeft, kent niet enkel zijn netto jaarverbruik maar komt ook te weten op welk moment hij precies verbruikt. Merkt u dat uw stroomverbruik niet minimaal is wanneer ’s nachts iedereen slaapt of wanneer er overdag niemand thuis is, dan kunt u met die info op zoek naar sluipverbruikers en zo energie besparen. Want meten is weten.

Het vergaren van data en informatie is cruciaal in de ontwikkeling van een volledig hernieuwbaar energiesysteem waarbij we streven naar een evenwicht tussen afname en injectie. In combinatie met slimme apparaten kan de digitale meter consumenten helpen om hun huishoudelijk verbruik te verschuiven naar gunstige momenten, bijvoorbeeld wanneer het hard waait.

Individueel advies over de digitale meter kan Ecopower dus in geen geval geven, maar we blijven uiteraard onze coöperanten en klanten informeren over de verdere ontwikkelingen.

7. Wanneer schakel ik sowieso over naar het systeem ‘optie 2’ met aparte meting van injectie en afname?

U kunt bij optie 1 blijven tot maximaal 15 jaar na de ingebruikname van de installatie, te tellen vanaf de keuringsdatum van de eerste installatie. Daarna gaat u automatisch over naar optie 2. Dit gebeurt voor oude installaties ten vroegste op 1 januari 2021. In werkelijkheid wordt de termijn voor installaties van voor 1 januari 2006 dus meer dan 15 jaar.

8. Hoe zit het als ik na de ingebruikname van mijn eerste installatie nog panelen heb laten bijleggen?

Dan telt de 15 jaar vanaf de keuring van de eerst gelegde installatie.

9. Als de digitale meter geplaatst wordt op een moment dat afwijkt van de meteropname, ben ik dan het gedeelte productie dat al geregistreerd werd op mijn terugdraaiende meter kwijt?

Nee, dat wordt gecompenseerd door de wisselmeterstand aan te passen. Als u op dat moment beslist om uw tariefconfiguratie te wijzigen (bv. van dag/nacht tarief naar enkelvoudig of dagtarief) is er geen compensatie ! Dit systeem wordt nu al gebruikt in geval van een meterwissel bij de klant. Opgelet: bij een verhuizing met de digitale meter wordt wel de echte meterstand gebruikt en kan effectief een deel van de productie verloren gaan voor de terugdraaiende meter.

10. Kan ik zelf de data raadplegen die mijn digitale meter registreert?

Er is een portaal voor klanten met een digitale meter: mijnverbruik.fluvius.be. Daarin komen vanaf januari 2020 gemeten daggegevens. Het portaal zal ook dienen om, na activatie via een veiligheidsprocedure, de P1-poort van uw digitale meter zelf open te zetten. Via die P1-poort kunt u met eigen apparatuur zelf uw meter uitlezen, tot op secondebasis.

11. Wordt er op termijn een vergoeding voorzien voor de zonnestroom die ik produceer maar niet verbruik (netto injectie)?

Vanaf 1 januari 2021 is een vergoeding mogelijk voor het gedeelte elektriciteit dat netto geïnjecteerd wordt (wat u meer produceert dan u verbruikt dus). Over de tarieven en modaliteiten is nog niks gekend.

12. Hoe kan ik overstappen naar het nieuwe nettarief voor prosumenten?

Heeft u een digitale meter én zonnepanelen, en overweegt u over te stappen naar het nieuwe nettarief voor prosumenten? Dan kunt u daarvoor een aanvraag indienen bij Fluvius. Alle informatie daarover staat op deze webpagina.

13. Hoeveel bedraagt uw netto afname bij optie 2?

Zonnepanelen en de digitale meter: een rekenvoorbeeld
Zonnepanelen en de digitale meter: een rekenvoorbeeld

Een voorbeeld: stel dat uw productie per jaar 1500 kWh is, en uw totaalverbruik per jaar 2000 kWh. Als uw eigen verbruik (ook wel ‘rechtstreeks verbruik’ of ‘zelfconsumptie’ genoemd) op jaarbasis 400 kWh bedraagt, betekent dit dat u nog 1100 op het net injecteert en 1600 afneemt van het net. Het deel dat Ecopower u dan aan de gewone prijs factureert is 500 kWh (1600-1100). Die 500 kWh is uw netto-afname.

14. Hoeveel betaalt u in bovenstaand voorbeeld voor de 1600 kWh die u van het net afneemt?

De netto-afname betaalt u aan de volledige all-in prijs per kWh van Ecopower die elektriciteit en distributiekosten bevat. Die bedraagt ongeveer 0,27 euro/kWh. De exacte prijzen voor elk netgebied vindt u hier. Voor de afname van de overige 1100 kWh - die u aanvankelijk zelf in het net injecteerde - betaalt u enkel de distributiekosten. Die bedragen ruwweg 0,17 euro / kWh.

Zonnepanelen en de digitale meter: samenvatting
Zonnepanelen en de digitale meter: samenvatting