28 oktober 2025

ACCE-project sluit af met conferentie, charter en ontwikkelfonds

Op 7 oktober nam Ecopower deel aan het slotevenement van het ACCE-project. ACCE staat voor Access to Capital for Community Energy. Acht partners uit zeven landen werkten de afgelopen drie jaar aan sterke financieringsinstrumenten voor energiecoöperaties.

De coördinatie gebeurde door de Europese federatie van initiatieven voor burgerenergie REScoop.eu, de andere partners waren Energie Samen (Nederland), ZEZ (Kroatië), Goiener (Spanië), Bündnis Bürgerenergie (Duitsland), Energie Partagée Cooperative (Frankrijk), Cooperativa de Energie (Roemenië) en natuurlijk Ecopower.

Tijdens de slotconferentie kwamen beleidsmakers, coöperaties, burgerinitiatieven en financiële instellingen samen bij les Ateliers des Tanneurs in Brussel. Thema van de conferentie: hoe zorgen we voor structurele, duurzame en toegankelijke financiering van energiegemeenschappen?

Ontwikkelfonds voor warmtenetten

Ook de coördinator van REScoop.Vlaanderen, Anton Gerits, kwam er spreken over de oprichting van een ontwikkelfonds voor coöperatieve warmtenetten dat Ecopower en REScoop.Vlaanderen in ACCE bestudeerden.

Specifiek voor de warmtetransitie is de uitdaging op vlak van financiering groot. Er is een aanzienlijk maatschappelijk voordeel als warmtenetten lokaal ontwikkeld worden door energiegemeenschappen. De hoge kosten van zo’n project in de ontwikkelingsfase zorgen er echter voor dat het opstarten van een warmteproject voor burgercoöperaties niet zo evident is. Structurele financiering voor warmtenetten in lokaal burgereigendom is van belang om zulke initiatieven te stimuleren en levensvatbaar te maken.

In Nederland is het de overheid die samen met coöperaties die verantwoordelijkheid opneemt en zorgt voor ontwikkelfondsen om de eerste risicovolle fase bij een warmtenet te financieren. Het ontwikkelfonds in Nederland werkt als een revolving fund: als het warmteproject er na de ontwikkelfase ook echt komt en er wordt verder in geïnvesteerd, dan betaalt de coöperatie de lening terug aan de overheid. Zo komt er weer geld vrij voor de opstart van nieuwe projecten.

CEFS-charter: mijlpaal in het ACCE-project

In juni 2025 ondertekenden de partners van ACCE ook een charter dat de definitie, principes en ethiek van Community Energy Financing Schemes (CEFS) vastlegt. De nadruk ligt op inclusie, gemeenschapsvoordelen, autonomie, transparantie, verantwoording en democratische controle. Het doel van het handvest is het stimuleren van lokale energieprojecten en het garanderen van hoge ethische normen. Enkel zo kunnen we de transitie duurzaam én rechtvaardig maken.

Het CEFS-charter is een belangrijke stap in de samenwerking tussen financiers en energiegemeenschappen; het creëert een gedeelde visie en een gemeenschappelijk waardenkader.

In Vlaanderen zetten Ecopower, REScoop.Vlaanderen, Hefboom en VDK-bank hun handtekening al onder het charter. Het charter is open voor ondertekening door beleidsmakers, coöperaties, burgergroeperingen en financiële instellingen die zich oprecht willen engageren in energieprojecten voor en door de gemeenschap met focus op de sociale, ecologische en economisch voordelen.